İzmir Yazıları-1

İzmir Kaç Yaşında?

Son birkaç yıldır, İzmir’in yaşı üzerine bir tartışmadır sürüp gidiyor. Önceleri 3.000 yaşındaydı İzmir. Kentin her yerine önce afişler asıldı, sonra belediye otobüslerine çıkartmalar yapıştırıldı, yayınlar hazırlandı, yerel gazetelerde haberler yapıldı. Ve bu şekilde yaşadığımız kentin tam 3.000 yıllık bir geçmişe sahip olduğu ilân edildi. İzmirliler’e bir güzel öğretildi.

 

Ama aradan bir yıl bile geçmeden yapılan araştırmalar, İzmir’in 3.000 değil, tam 5.000 yaşında olduğunu ortaya koydu. Hâl böyle olunca, aynı curcuna tekrar edildi. Bir gecede 3’ler 5 yapıldı. Sabah olduğunda ise güzelim İzmir 2.000 yaş birden yaşlanmıştı.

 

Oysa Bayraklı Tepekule Höyüğü’ndeki kazılar sürdükçe yeni bulgular ortaya çıkarıldı. Arkeologlara ve tarihçilere göre kentin yaşı 5.000 olamazdı. Çünkü bu kent en az 8.000 yıllık bir geçmişe sahipti.

 

Bin asırları ikişer üçer tüketmeye alışmış İzmirliler’in bir kısmı bu yeni yaşı, biraz kuşkuyla karşılarken, diğer kısmı sevinç ve coşku nidâları attı. “Yaşasın” diyordu bu kesim, “Bak gördün mü 8.000 yaşındaymışız. Ne kadar eski, o kadar iyi…”

 

Bugünlerde ise yeni bir sayı dolaşıyor ortalıkta. İzmir’in yeni yaşının 11.000 olduğu söyleniyor. Ama sanırım herkes, bu “yaş” mevzusuna bir nokta konulması gerektiğine inandığı için pek oralı olmuyor. Çünkü bu tartışma, maazallah Adem Babamız ile Havva Anamızın bu topraklarda doğduğuna kadar sürüp gidecek!..

 

Yanlış anlaşıldıysam bağışlayın. İzmir’in yaşıyla dalga geçmek değil amacım. Arkeoloji bilimine olan inancım ve ilgim sonsuzdur. Benim karşı çıktığım, İzmir’in tanıtımına ve kimliğine dâir tek stratejinin yaşına dayandırılmasıdır. Özellikle yurtdışındaki tanıtım ataklarında sadece kentin yaşına vurgu yapılmasıdır.

 

İzmir’e ilgi duyan, bu muhteşem coğrafyayı yakından izleyen ve ilk fırsatta binlerce yıllık bu şanlı geçmişi gelip yerinde görmek isteyecek konuklarımızın akıllarının bir güzel karıştırılmasıdır.

 

Çünkü adam İzmir’in adını ilk duyduğunda 3.000 yaşındaydı bu kent. Belki de önümüzdeki yıl gidip göreyim diye düşündü. Hem 3 milyonluk bir metropol, hem de 3.000 yaşında.  Gerçekten çok ilginç…

 

 

– Ağustos 2008